به نقل از «تابناک»

نرخ تورم در یکسالگی جراحی اقتصادی دولت؛ بار سنگین تورم بر دوش دارا یا ندار؟

تاریخ انتشار: ۶ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۳۸۷۶۶

به گزارش تابناک اقتصادی؛ با گذشت دو ماه از سال جدید، مرکز آمار ایران دومین گزارش تورمی را با عنوان "شاخص قیمت مصرف کننده در اردیبهشت ماه ١٤٠٢" منتشر کرده است. بررسی اطلاعات منتشر شده در این گزارش بیان گر تداوم روند صعودی نرخ تورم سالانه و کاهش نسبی نرخ تورم نقطه به نقطه در مقایسه با شروع سال است.

به گونه‌ای که در پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۲؛ نرخ تورم سالانه کل کشور با افزایش ۱.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۵ واحد درصدی نسبت به تورم دوازده ماه منتهی به فروردین، به رقم ۴۹.۱ درصد رسیده است. رقمی که برای خانوار‌های شهری و روستایی تفاوت دارد؛ به بیان دیگر تورم سالانه خانوار‌های شهری در اردیبهشت ماه ۴۸.۲ درصد و برای روستاییان نیز ۵۴.۵ درصد بوده است که نسبت به ۴۶.۷ و ۵۲.۷ درصد در فروردین ماه، بیشتر شده است.

کاهش نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه

در شرایطی که نرخ تورم سالانه با افزایش نسبی مواجه شده است، تغییرات نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه بیان گر روند کاهشی است. به گونه‌ای که در اردیبهشت ماه امسال نرخ تورم ماهانه برای کل کشور با افت ۰.۹ واحد درصد به رقم ۲.۸ درصد رسیده است. (منظور از تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل میباشد.) این در حالی که خانوار‌های شهری و روستایی نیز در این ماه، نرخ تورم ماهانه ۲.۸ و ۲.۶ درصدی را تجربه کرده اند.

از سوی دیگر نرخ تورم نقطه به نقطه در اریبهشت ماه برای کل کشور ۵۴.۶ درصد بوده است که نسبت به مدت مشابه در فروردین امسال، کاهش ۰.۹ درصدی دارد. همچنین خانوار‌های شهری و روستایی در این مدت، نرخ تورم نقطه به نقطه ۵۳.۶ و ۶۰.۳ درصدی را لمس کرده اند که نسبت به ماه قبل، اندکی کمتر بوده است.

تورم خوراکی‌ها و غیرخوراکی‌ها برای مردم چند درصد شد؟

همان طور که اشاره شد، تورم سالانه کل کشور و خانوار‌های شهری و روستایی در دومین ماه سال، به ترتیب ۴۹.۱، ۴۸.۲ و ۵۴.۵ درصد بوده است. این تغییرات در دو گروه خوراکی و غیرخوراکی با تغییرات قابل تاملی همراه است.  

در اردیبهشت ماه امسال، نرخ تورم سالانه کل کشور برای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها به رقم ۷۴.۹ درصد رسیده است که نسبت به فروردین ۱.۸ واحد درصد بیشتر شده است. از سوی دیگر خانوار‌های شهری و روستایی در این گروه هزینه ای، تورم سالانه ۷۴.۵ و  ۷۶.۶ درصدی را تجربه کرده اند که نسبت به شروع سال، حدود ۲ واحد درصد رشد داشته است.

به عنوان نمونه نرخ تورم سالانه «روغن و چربی» در ماهی که گذشت، بیش از ۲۵۱ درصد بوده است که مهم‌ترین دلیل آن را می‌توان در مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها دانست؛ چراکه دولت از اردیبهشت سال گذشته، با حذف ارز ترجیحی برای کالا‌های اساسی همچون روغن، یارانه نقدی جدیدی را به حساب سرپرستان خانوار واریز کرد و در نتیجه قیمت کالا‌هایی همچون روغن، با افزایش قابل توجهی مواجه شد که نتیجه آن در تورم سالانه این کالا‌ها مشهود است.

همچنین در گروه کالا‌های غیرخوراکی و خدمات، نرخ تورم سالانه کل کشور به رقم ۳۸ درصد رسیده است که نسبت به ماه قبل، ۱.۲ واحد درصد افزایش دارد. از سوی دیگر، خانوار‌های شهری و روستایی در این گروه هزینه ای، نرخ تورم سالانه ۳۷.۸ و ۳۹.۴ درصدی را در دخل و خرج خود لحاظ کرده اند که نسبت به شروع سال، بیش از یک واحد رصد رشد دارد.

بار سنگین تورم بر چه کسانی است؟

گزارش مرکز آمار از تغییرات شاخص تورم در دومین ماه سال بیان گر فشار هزینه‌ای به دهک‌های پایین جامعه است. به گونه‌ای که با وجود نرخ تورم سالانه ۴۹.۱ درصدی برای کل کشور، نرخ تورم سالانه دهک ۵ دهک پایین بیش از ۵۰ درصد است. به بیان دیگر دهک اول و دوم درآمدی که شامل خانوار‌هایی با پایین‌ترین سطح درآمد هستند، بیشترین نرخ تورم سالانه یعنی ۵۴.۷ و ۵۳.۵ درصد را تجربه کرده اند که نشان از بار سنگین تورم سالانه بر دوش خانوار‌های محروم جامعه است. در این میان نرخ تورم سالانه اقشار مرفه در دهک‌های نهم و دهم کمتر از نرخ تورم سالانه کل کشور بوده و به ترتیب ۴۸.۳ و ۴۷.۶ درصد بوده است.

این در شرایطی است که اوضاع هزینه خانواده‌های کم درآمد و مرفه جامعه در دو گروه خوراکی و غیرخوراکی تفاوت معناداری دارد. به گونه‌ای که نرخ تورم سالانه کل کشور برای گروه خوراکی‌ها در حالی به ۷۴.۹ درصد رسیده است که این نرخ برای دهک اول ۸۰.۴ درصد و برای دهک دهم (پردرآمد) ۷۳.۷ درصد است. از سوی دیگر، نرخ تورم سالانه گروه غیرخوراکی و خدمات در کل کشور ۳۸ درصد است که این نرخ برای خانواده‌هایی با کم‌ترین درآمد ۳۵.۴ درصد و برای خانواده‌های ثروتمند ۴۰.۲ درصد است. در حقیقت فشار هزینه‌ای کالا‌های خوراکی بر دوش خانواد‌های کم درآمد بیش‌تر از اقشار مرفه است و در مقابل فشار هزینه‌های خدمات و کالا‌های غیرخوراکی بر دوش اقشار مرفه بیش از اقشار محروم است.

منبع: تابناک

کلیدواژه: علی اکبر احمدیان برنامه هفتم توسعه دهه کرامت اسدالله اسدی موشک خیبر مرکز آمار نرخ تورم روستا علی اکبر احمدیان برنامه هفتم توسعه دهه کرامت اسدالله اسدی موشک خیبر خانوار های شهری و روستایی نرخ تورم ماهانه اردیبهشت ماه درصد رسیده درصد بوده گونه ای نقطه به نقطه گروه خوراکی سوی دیگر خوراکی ها واحد درصد هزینه ای کالا ها بر دوش ۶ درصد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۳۸۷۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افزایش تورم خوراکی‌ها در آغاز سال

مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود اقدام به انتشار جزییات تورم در فروردین ۱۴۰۳ کرده است. آمار و ارقام جدید اما نشان می‌دهد در فروردین امسال، تورم ماهانه مناطق شهری و روستایی افزایش یافته و بر عکس تورم در بلندمدت کاهشی شده است.

به گزارش اعتماد، به بیان دیگر سطح عمومی قیمت کالاها و اقلام خوراکی و غیرخوراکی در این بازه زمانی، در مناطق شهری و روستایی نسبت به اسفندماه سال گذشته بیشتر شده، اما در بازه یکساله تورم رو به پایین رفته است. در فروردین امسال، تورم ماهانه مناطق شهری با افزایش ۰.۵ واحد درصدی به ۲.۵ درصد رسیده است. این بدان معناست که در فروردین ۱۴۰۳، قیمت یک سبد یکسان و متنوع از اقلام خوراکی و غیرخوراکی، ۲.۵ درصد بیشتر از سطح عمومی قیمت آن در اسفند ۱۴۰۲ بوده است.

این عدد در مناطق روستایی با ۱.۳ واحد درصد افزایش به ۳.۱ درصد رسیده است. بدین ترتیب میزان تورم ماهانه فروردین در مناطق روستایی سطح بالاتری نسبت به مناطق شهری داشته است. این در حالی است که در اسفند ۱۴۰۲، این رویه معکوس بوده و فشار تورمی بر دوش شهرنشینان سنگین‌تر بوده است.

مقایسه‌های موجود حاکی از آن است که در مناطق روستایی، تورم ماهانه غیرخوراکی‌ها در سطوح بالاتری نسبت به نرخ مشابه در خوراکی‌ها قرار داشته است. در مقابل در مناطق شهری، تورم ماهانه خوراکی‌ها بیشتر از غیرخوراکی‌ها بوده است. اما یک نگاه کلی نشان می‌دهد که تورم در بخش خوراکی‌ها در ماه اول سال، با شوک بالایی مواجه شده است. به‌طور مثال، تورم بخش سبزی و حبوبات فقط در یک ماه، نزدیک به ۹.۵ درصد بالا رفته. یا انواع گوشت قرمز و سفید نزدیک به ۳ درصد رشد تورم ماهانه داشته‌اند.

طبق داده‌های مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه به کمترین میزان خود در ۲۱ ماه اخیر رسیده است و رقم ۳۸.۸ درصد را به ثبت رسانده. بر اساس داده‌های منتشرشده از سوی متولی اصلی انتشار آمار نرخ تورم، شاخص قیمت مصرف‌کننده در پایان سال گذشته به ۲۳۶.۳ واحد رسیده است. به این ترتیب، نرخ تورم سالانه در فروردین‌ماه عدد ۳۸.۸ درصد را ثبت کرده که این رقم در مقایسه با اسفند ۱۴۰۲ کاهشی ۱.۹ واحد درصدی پیدا کرده است.

به علاوه، مقایسه نرخ تورم سالانه فروردین‌ماه امسال با فروردین‌ماه سال گذشته، از کاهش ۸.۸ واحد درصدی این متغیر حکایت دارد. افزون بر این، بررسی‌ها نشان می‌دهند با تداوم روند نزولی نرخ تورم ۱۲ماهه، این نرخ در پایان فروردین‌ماه به کمترین میزان خود از تیرماه ۱۴۰۱ به این سو رسیده است.

حرکت یکساله نرخ تورم در حال معکوس شدن است

سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه شهید چمران اهواز در مورد کاهش نرخ تورم سالانه به ۳۸.۸ و افزایش تورم ماهانه خانوارهای کشور به ۲.۶ درصد به «اعتماد» گفت: کاهش نرخ تورم سالانه به دلیل تمرکز بانک مرکزی بر روی کاهش نرخ نقدینگی بوده؛ اما افزایش ماهانه نرخ تورم به این معنی است که حرکت یکساله نرخ تورم در حال معکوس شدن است و سیاست کاهش نقدینگی نیز شکست خورده است. این استاد دانشگاه در ادامه افزود: هر چند کاهش نقدینگی باعث افت تورم شده اما رکود را هم به همراه داشته است که منجر به تعطیلی برخی از کارخانجات و بنگاه‌های کوچک و متوسط شده که به دلیل کاهش نقدینگی دچار آسیب شده‌اند.

پیش‌بینی دولت دستیابی به نرخ تورم ۳۰ درصدی بود

افقه تصریح کرد: کاهش یکساله نرخ تورم نشان‌دهنده آن است که دولت تا حدودی به اهداف خود نزدیک شده اما پیش‌بینی دولت برای دستیابی نرخ تورم ۳۰ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۲ بود که عملا فاصله زیادی با این پیش‌بینی داریم. ضمن اینکه، افزایش ماهانه نرخ تورم نشان‌دهنده معکوس شدن این رویه است.

این اقتصاددان خاطرنشان کرد: سیاست انقباضی بانک مرکزی در خصوص کنترل نقدینگی در کاهش نرخ تورم موثر بوده اما نرخ تورم سالانه ۳۸.۸ درصدی هم رقمی نیست که دولت وعده آن را داده بود چرا که وعده رییس‌جمهور در ابتدای دولت سیزدهم نصف شدن نرخ تورم و در نهایت تک‌رقمی کردن آن بود که نه تنها میزان تورم نصف نشده بلکه در دو سال اخیر تنها ۶ تا ۷ درصد افت داشته است.

اثر مستقیم نرخ دلار بر میزان تورم

افقه در ادامه با اشاره به نوسان نرخ دلار در کانال ۶۵ هزار تومانی گفت: رسیدن نرخ دلار به ۷۰ هزار تومان به دلیل تنش‌های منطقه‌ای بود که پس از آن مجددا نرخ دلار به ۶۵ هزار تومان افت کرد که نمی‌توان افت تورم یکساله را به این مساله ارتباط داد؛ چرا که در دو هفته اخیر این اتفاقات افتاده است و در نرخ‌های آتی تورم اثرگذار بوده است.

ضمن آنکه تا پیش از این نرخ دلار ۵۵ هزار تومان بود که با رشد ۱۰ هزار تومانی به ۶۵ هزار تومان رسیده است که باز هم این رقم باعث افزایش تورم می‌شود. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: متاسفانه دولت با تنش‌های اجتماعی مانند موضوع حجاب این روزها باعث فراری دادن سرمایه‌گذاران شده است و هنوز هم تنش‌های ایران و اسراییل در سایه وجود دارد و این موارد کمکی به کاهش نرخ ارز و افت تورم نخواهد کرد.

اثرات روانی تورم در مورد انتخابات در امریکا رو به افزایش است

افقه با بیان اینکه مسائل بین‌المللی بر میزان تورم کشور اثرگذار است، افزود: احتمال انتخاب دونالد ترامپ در امریکا به عنوان رییس‌جمهور باز هم وجود دارد و تا آن زمان هر چقدر نظرسنجی‌ها به سمت قطعیت این موضوع پیش برود اثرات روانی بر روی نرخ ارز و فرار سرمایه و نرخ تورم خواهد داشت، ضمن آنکه در کشور جناح تندرویی در مجلس مستقر شده که معمولا اولویت این جناح مسائل ایدئولوژیک است تا مسائل معیشتی و رفاهی که باعث می‌شود شاخص‌های اقتصادی و به خصوص نرخ تورم افزایشی باشد و نرخ ارز هم رو به بالا شود.

چرا باید تورم وجود داشته باشد؟

آلبرت بغوزیان، اقتصاددان در مورد افزایش نرخ تورم ماهانه و افت نرخ تورم سالانه به «اعتماد» گفت: ممکن است تا سه ماه آینده شاخص تورم باز هم افت کند چرا که نسبت به یک زمان پایه آن را می‌سنجند و اگر ماه بعد نسبت به ماه قبل این تورم افزایش پیدا کند مسلما تورم سالانه هم مثبت خواهد بود و در خاتمه میانگین این ماه‌ها را در نظر می‌گیرند. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: آنچه انتظار می‌رود این است که نرخ تورم از سوی دولت کنترل شود نه اینکه با اعلام نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه صرفا یک آماری اعلام شده باشد؛ چراکه مشغول کردن اذهان عمومی با کاهش یا افزایش نرخ تورم چندان اهمیتی ندارد. سوال اصلی این است که چرا باید تورم وجود داشته باشد؟

تورم روزانه هم مهم است

بغوزیان خاطرنشان کرد: اینکه در فروردین ماه میزان تورم رشد کرده به دلیل افزایش نرخ ارز بود و اینکه برخی اقلام هم گران شدند و اینکه آیا در اردیبهشت ماه هم این تورم رشد خواهد کرد یا خیر مهم است و اینکه هر ماه تا پایان سال میزان تورم چقدر خواهد شد، بحث اصلی به رضایت مردم برمی‌گردد چرا که بازی با اعداد تنها باعث سردرگمی مردم می‌شود.

این اقتصاددان ادامه داد: در بحث تورم تنها میزان تورم سالانه مطرح نیست و تورم روزانه هم مهم است. به دلیل اینکه نرخ تورم به صورت متوسط اعلام می‌شود پس مردم در طول سال این میزان گرانی را تحمل کرده‌اند و هزینه این تورم را پرداخت کرده‌اند و به جز خوراکی‌ها در بخش اجاره‌بها و پوشاک و لوازم‌تحریر هم این تورم از سوی مردم پرداخت شده است.

او افزود: نقش بانک مرکزی این است که بتواند نقش خود را در کنترل نرخ ارز مدیریت کند و به دلیل اینکه پایه پولی به دلیل کسری بودجه دولت افزایش پیدا می‌کند باعث تورم بیشتر می‌شود و بانک مرکزی هم پاسخگوی نیاز دولت است، این در حالی است که بانک مرکزی باید از هرگونه استقراض دولت جلوگیری کند و اینکه دولت نباید بیشتر از درآمدی که دارد خرج کند، چرا که این انباشت بدهی‌ها هیچ‌وقت بازگردانده نشده در غیر این صورت این تورم منفی می‌شد.